Specialist ouderengeneeskunde promoveert op pijn bij dementie

Annelore van Dalen-Kok, specialist ouderengeneeskunde bij Florence, is 31 maart gepromoveerd. 

Specialist ouderengeneeskunde promoveert op pijn bij dementie

Verbeteren van pijnmanagement

Zij deed dat op haar onderzoek naar pijn bij dementie. Bij ongeveer 50 procent van de mensen met dementie in verpleeghuizen komt pijn voor. Die pijn uit zich onder meer in depressieve symptomen en gedrag, zoals ijsberen, prikkelbaarheid, agitatie en agressie. De pijn wordt veroorzaakt door ongemakken die iedereen krijgt bij het ouder worden én door de dementie zelf. Annelore van Dalen-Kok wilde daar met haar promotieonderzoek iets aan doen. Want het verbeteren van pijnmanagement bij mensen met dementie begint volgens haar bij de bewustwording van de gevolgen van pijn.

Oorzaak achterhalen van pijn

Met haar onderzoek heeft Van Dalen-Kok zich heel specifiek gericht op de complexe relaties die er zijn tussen dementie, pijn, probleemgedrag en het dagelijks functioneren bij mensen van dementie. “Iemand die agressief gedrag vertoont, hoeft dat bijvoorbeeld niet te zijn door zijn dementie”, legt ze uit. “Hij kan last hebben van zijn maag of van zijn gewrichten door artrose. Zo’n cliënt moeten we niet behandelen met medicijnen om hem rustiger te krijgen. We moeten de oorzaak achterhalen en daarmee de pijn wegnemen of verminderen. Dat is wat ik mijn promotieonderzoek heb willen doen.” Om pijn bij mensen met dementie te kunnen meten, heeft Annelore, in internationaal verband, meegewerkt aan de ontwikkeling van een nieuw meetinstrument: de PAIC 15.

Adviezen voor zorgorganisaties

Annelore komt in haar promotieonderzoek met een aantal adviezen. Een daarvan is om binnen zorgorganisaties interdisciplinaire onderwijsvormen aan te bieden. “Tijdens mijn onderzoek bleek dat zorgmedewerkers en artsen soms heel andere conclusies trekken bij wat ze zien. Een bleek gelaat vonden verzorgenden bijvoorbeeld bij pijn passen, terwijl specialisten eerder dachten aan angst of een angststoornis.” Verder adviseert Annelore een stapsgewijze aanpak voor pijnmanagement en het gebruikmaken van een valide meetinstrument, zoals de PAIC15. “Pijn kan op die manier tijdig worden herkend en op een juiste manier worden behandeld. Daarnaast raad ik aan om een multidisciplinair pijnteam op te richten. Die constante focus op pijn bij dementie is heel belangrijk.”

Vervolg binnen Florence

Annelore gaat binnen Florence, en in samenwerking met het LUMC/UNC-ZH, zich verder verdiepen in pijn bij dementie. “We kijken hoe we mijn aanbevelingen binnen Florence kunnen doorvoeren.” Sinds januari 2022 is Annelore zorgprogrammaleider dementie op jonge leeftijd. Het is haar wens om ook verder onderzoek te doen naar pijn bij deze doelgroep. “We willen kijken in hoeverre we mijn promotieonderzoek kunnen gebruiken bij jonge mensen met dementie. Omdat deze mensen jonger zijn, hebben zij mogelijk een andere pijnbeleving.”

Meer informatie

Lees voor meer informatie het interview met Annelore van Dalen-Kok en lees haar publicaties.